Trong thời đại hiện đại với nhịp sống nhanh, căng thẳng và thói quen ăn uống thiếu kiểm soát, ngày càng nhiều người tìm đến các phương pháp dưỡng sinh tự nhiên để phục hồi sức khỏe và tinh thần.

Một trong những phương pháp nổi bật và có sức ảnh hưởng toàn cầu là phương pháp thực dưỡng Ohsawa. Đây không chỉ là một chế độ ăn uống, mà còn là một triết lý sống toàn diện, kết hợp giữa y học cổ truyền, triết lý Đông phương và trải nghiệm sống của chính người sáng lập.

Ai là người sáng lập phương pháp thực dưỡng Ohsawa?

Tiên sinh George Ohsawa (1893 – 1966), tên thật là Yukikazu Sakurazawa, là người Nhật Bản, được biết đến như cha đẻ của phương pháp thực dưỡng hiện đại (macrobiotics). Từ nhỏ, ông phải đối mặt với bệnh lao phổi – căn bệnh hiểm nghèo thời bấy giờ. Sau nhiều năm điều trị không thành công bằng y học hiện đại, ông đã chuyển sang nghiên cứu các liệu pháp cổ truyền và tìm được con đường tự chữa lành thông qua ăn uống tự nhiên, quân bình Âm – Dương.

Từ trải nghiệm sống và chữa bệnh của bản thân, George Ohsawa đã phát triển một hệ thống dưỡng sinh tổng thể, kết hợp giữa triết lý phương Đông và kiến thức hiện đại, giúp con người sống khỏe mạnh, hạnh phúc và có tuổi thọ cao.

Phương pháp thực dưỡng Ohsawa là gì?

1. Định nghĩa

Phương pháp thực dưỡng Ohsawa (tiếng Anh: Macrobiotics) là một lối sống dựa trên việc ăn uống cân bằng, theo nguyên lý Âm – Dương của triết học Đông phương, nhằm mang lại sức khỏe thể chất, tinh thần và tâm linh.

2. Mục tiêu

- Cân bằng thể chất và tinh thần

- Phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh tật

- Sống hài hòa với tự nhiên và vũ trụ

- Tăng cường tuổi thọ và chất lượng sống

Nền tảng của phương pháp thực dưỡng Ohsawa

1. Triết lý Âm Dương của phương Đông

Cốt lõi của phương pháp thực dưỡng là triết lý Âm – Dương, vốn là nền tảng của y học cổ truyền Trung Hoa và triết học Á Đông. Mọi vật trong vũ trụ, bao gồm thực phẩm và cơ thể con người, đều mang yếu tố Âm hoặc Dương. Khi hai yếu tố này mất cân bằng, bệnh tật và bất ổn sẽ xuất hiện.

Phương pháp thực dưỡng hướng đến việc lựa chọn thực phẩm và chế biến sao cho đạt trạng thái quân bình Âm – Dương. Các loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt (đặc biệt là gạo lứt), rau củ tự nhiên, các sản phẩm từ đậu nành lên men được xem là thực phẩm trung tính, giúp đạt sự cân bằng.

2. Y học cổ truyền phương Đông (đặc biệt là Trung Hoa và Nhật Bản)

Ohsawa chịu ảnh hưởng sâu sắc từ y học cổ truyền Trung Hoa, trong đó có lý thuyết ngũ hành và dưỡng sinh. Ông cũng tiếp thu các phương pháp dưỡng sinh của Nhật Bản như shojin ryori (ẩm thực chay trong thiền tông Nhật).

3. Khổng giáo, Lão giáo, Phật giáo

Tư tưởng của ông chịu ảnh hưởng từ các trường phái triết học và đạo lý phương Đông, đặc biệt là Khổng giáo (đạo làm người, lễ nghĩa), Lão giáo (sống thuận tự nhiên) và Phật giáo (vô thường, nhân quả, ăn chay).

4. Kinh nghiệm cá nhân và thời kỳ bệnh tật

Khi còn trẻ, Ohsawa bị lao phổi nặng và không khỏi nhờ y học phương Tây. Ông tìm đến phương pháp ăn uống truyền thống và đã tự chữa khỏi bệnh bằng chế độ ăn dựa trên ngũ cốc lứt và rau củ. Từ trải nghiệm cá nhân đó, ông phát triển phương pháp thực dưỡng và bắt đầu truyền bá khắp thế giới.

5. Ảnh hưởng từ phương Tây

Mặc dù phương pháp của ông mang đậm chất Á Đông, Ohsawa cũng học hỏi từ triết học Hy Lạp cổ (như khái niệm "macrobiotics" của Hippocrates, nghĩa là “nghệ thuật sống lâu và sống khỏe”). Ông mong muốn hòa hợp tinh hoa của Đông – Tây để tạo ra một lối sống lành mạnh toàn diện.

Các cấp độ ăn trong thực dưỡng Ohsawa

Tiên sinh Ohsawa đã đề xuất 7 cấp độ ăn thực dưỡng dương và 3 số âm Cụ thể:

- Số 7: Chỉ ăn gạo lứt muối mè – cấp độ thanh lọc cực cao, thường chỉ áp dụng trong thời gian ngắn để chữa bệnh.

- Số 6 - 5: Gạo lứt + rau củ hấp hoặc luộc.

- Số 4 - 3: Bổ sung các loại đậu, rong biển, trái cây ít ngọt.

- Số 2 - 1: Ăn thêm các thực phẩm có nguồn gốc động vật nhẹ (nếu cần thiết).

- Số -3: Mức ăn linh hoạt nhất. Thực đơn bao gồm ngũ cốc (10%), rau củ, trái cây, thịt cá, tráng miệng (đường tự nhiên)…Tuy nhiên, vẫn phải theo tỷ lệ hợp lý và ưu tiên thực phẩm tự nhiên, lành mạnh.

- Số -2: Tăng dần lượng ngũ cốc. Bắt đầu giảm lượng thịt cá và đường. Cơ thể bắt đầu thích nghi với thực dưỡng một cách sâu sắc hơn.

- Số -1: Thanh lọc mạnh hơn. Cắt hoàn toàn đường. Ăn thiên về thực vật và tạo nền tảng vững chắc để chuyển lên các cấp độ dương hơn.

Mỗi người cần điều chỉnh cấp độ phù hợp với tình trạng sức khỏe, môi trường sống và công việc.

Lợi ích của phương pháp thực dưỡng Ohsawa

1. Hỗ trợ chữa lành bệnh tật

Nhiều người đã cải thiện hoặc chữa khỏi các bệnh mạn tính như tiểu đường, cao huyết áp, ung thư, rối loạn tiêu hóa, trầm cảm,... thông qua chế độ thực dưỡng đúng đắn.

2. Giảm stress, cải thiện tinh thần

Khi ăn uống cân bằng và thanh đạm, tâm trí trở nên an ổn, sáng suốt, giúp giảm căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

3. Tăng cường tuổi thọ và chất lượng sống

Thực dưỡng giúp thanh lọc cơ thể, duy trì cân nặng lý tưởng, hệ miễn dịch khỏe mạnh – những yếu tố then chốt của một cuộc sống lâu dài và hạnh phúc.

Một số lưu ý khi áp dụng phương pháp thực dưỡng

Không nên áp dụng cực đoan: Việc chỉ ăn gạo lứt lâu dài có thể gây thiếu chất nếu không cân đối.

Lắng nghe cơ thể: Thực dưỡng không cứng nhắc mà khuyến khích sự lắng nghe và điều chỉnh linh hoạt.

Tư vấn chuyên gia: Nếu đang có bệnh lý nghiêm trọng, nên tham khảo người có kinh nghiệm hoặc bác sĩ y học cổ truyền để áp dụng đúng cách. 

Phương pháp thực dưỡng Ohsawa là một hành trình trở về với tự nhiên, trở về với chính mình thông qua việc ăn uống và sống có ý thức. Đây không phải là một "mốt" ăn kiêng, mà là sự thay đổi toàn diện từ tư duy đến hành vi, giúp mỗi người chủ động kiến tạo sức khỏe, hạnh phúc và sự tỉnh thức trong cuộc sống hiện đại.