Lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, nhưng hoàn toàn có thể làm chậm lại nếu chúng ta biết cách chăm sóc cơ thể từ bên trong. Trong số các vi chất dinh dưỡng hỗ trợ chống lão hóa, selen (Se) và kẽm (Zn) đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò của selen và kẽm trong phòng chống lão hóa và cách bổ sung hai khoáng chất này một cách hiệu quả.
Selen là một vi chất thiết yếu có mặt trong cơ thể với hàm lượng nhỏ, nhưng lại đảm nhận nhiều chức năng sinh học quan trọng, đặc biệt là trong quá trình chống lão hóa tế bào.
Là thành phần chính của enzyme glutathione peroxidase – giúp trung hòa các gốc tự do, giảm tổn thương tế bào.
Tăng cường miễn dịch tự nhiên, giúp cơ thể chống lại bệnh tật và quá trình thoái hóa.
Hỗ trợ chức năng tuyến giáp và ngăn ngừa một số bệnh mãn tính như ung thư, tim mạch – các vấn đề thường gặp ở người lớn tuổi.
Selen chủ yếu có nhiều trong hải sản và các loại hạt, nhưng một số rau củ và nấm cũng là nguồn tốt khi ăn thường xuyên.
Các loại rau củ giàu selen gồm:
Thực phẩm | Hàm lượng selen ước tính (mcg/100g) |
Ghi chú |
Nấm (đặc biệt là nấm mỡ, nấm trắng) | 8–26 mcg |
Nguồn thực vật hiếm hoi giàu selen |
Tỏi | 14 mcg | Vừa có kẽm, vừa có selen – kháng viêm, chống lão hóa |
Bông cải xanh | 2.5 mcg | Cung cấp đồng thời vitamin C, E |
Cải xoăn (kale) | 0.9 mcg | Siêu thực phẩm giúp detox, chống oxy hóa |
Cải bó xôi (rau bina) | 1–1.5 mcg | Chống oxy hóa mạnh mẽ |
Củ hành tây | 1–2 mcg | Hỗ trợ tim mạch và miễn dịch |
Đậu Hà Lan | 1–3 mcg | Cung cấp đồng thời cả selen và kẽm |
Kẽm tham gia vào hơn 300 phản ứng enzyme khác nhau trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da khỏe mạnh, thúc đẩy quá trình phục hồi mô và làm chậm lão hóa.
Kích thích tái tạo tế bào da, làm lành vết thương nhanh chóng.
Kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn, hỗ trợ điều trị mụn – một nguyên nhân khiến da sạm màu và lão hóa sớm.
Tăng cường chức năng miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus gây bệnh.
Hỗ trợ cải thiện chất lượng giấc ngủ và chức năng nhận thức – yếu tố quan trọng trong quá trình lão hóa lành mạnh.
Mặc dù kẽm phổ biến hơn trong thực phẩm động vật, nhưng một số loại rau củ và thực vật vẫn cung cấp lượng kẽm đáng kể, đặc biệt khi dùng thường xuyên và kết hợp đa dạng.
Các loại rau củ giàu kẽm gồm:
Thực phẩm | Hàm lượng kẽm ước tính (mg/100g) | Ghi chú |
Đậu xanh (luộc) | 1.2 mg | Nguồn protein thực vật giàu kẽm |
Đậu Hà Lan | 1.2 mg |
Dễ chế biến trong súp, salad |
Khoai lang | 0.3 mg | Bổ sung tinh bột và vi khoáng |
Bông cải xanh | 0.4 mg |
Giàu chất chống oxy hóa |
Nấm (đặc biệt là nấm mỡ) | 0.5–1.0 mg | Nấm chứa kẽm tự nhiên và dễ hấp thu |
Rau bina (rau chân vịt) | 0.5 mg | Rất tốt cho máu và làn da |
Bí đỏ | 0.3–0.6 mg | Có cả kẽm và chất chống oxy hóa |
Tỏi | 1.2 mg | Tuy lượng nhỏ ăn mỗi lần nhưng đậm đặc dưỡng chất |
Gợi ý cách kết hợp để tăng hấp thu:
Kẽm và selen hấp thu tốt hơn khi ăn kèm với thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, ớt chuông…) và protein (đậu, trứng, sữa).
Không nên uống trà hoặc cà phê ngay sau bữa ăn vì có thể làm giảm hấp thu khoáng chất như kẽm và selen.
Mặc dù cơ thể chỉ cần một lượng nhỏ selen và kẽm mỗi ngày, nhưng thiếu hụt kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tăng tốc quá trình lão hóa. Do đó, bạn nên:
- Ưu tiên bổ sung qua thực phẩm tự nhiên.
- Trường hợp thiếu hụt, có thể sử dụng thực phẩm chức năng chứa selen và kẽm – nhưng cần theo liều lượng khuyến nghị và được tư vấn bởi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
- Kết hợp với chế độ ăn lành mạnh, sinh hoạt khoa học và tập thể dục thường xuyên để tăng hiệu quả phòng chống lão hóa.
Selen và kẽm là hai vi chất dinh dưỡng không thể thiếu trong chiến lược chống lão hóa từ bên trong. Việc hiểu và bổ sung đúng cách hai khoáng chất này không chỉ giúp bạn duy trì làn da khỏe mạnh, tươi trẻ, mà còn hỗ trợ tăng cường sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tật khi tuổi tác ngày càng cao.